Światostwórstwo. Motywy solarne i lunarne w dziecięcej poezji Jerzego Ficowskiego
Main Article Content
Abstrakt
World-creating. Solar and lunar motifs in children’s poetry by Jerzy Ficowski
The subject of inquiries in this sketch is an ancient Slavonic fairy tale About Swaróg Swarożyc by Jerzy Ficowski - a work directed to the youngest readers, which the author describes as a theogonical poem. It launches two main interpretative contexts. The first is the specifics of children’s literature, in particular the role of the child as an active recipient of poetry in which the metaphor gains an advantage over morality. The second one - a look at Ficowski’s childhood artwork of solar and lunar motifs through the prism of pre-Slavic beliefs. In the mythological Slavonic pantheon, it was the mentioned in the title Swaróg, the god of the sun and the fire, who occupied the highest position, at the same time ruling life-giving force and deadly power. The author shows how this heterogeneous, dissonant world of the poet reveals a subjective approach to children, treating them as an equal literary readers.
Key words: About Swaróg Swarożyc; children’s poetry; children’s imagination; Slavonic mythology; proto-Slavicism; sun; moon;
Downloads
Article Details
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
POLITYKA PRAW AUTORSKICH
Wydawca „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” jest upoważniony do korzystania oraz do rozpowszechniana wszystkich opublikowanych w czasopiśmie materiałów na podstawie umowy licencji niewyłącznej, zawartej uprzednio na czas nieoznaczony każdorazowo z autorem/ką konkretnego utworu na określonych w tamtejszej umowie polach eksploatacji.
POLITYKA OTWARTEGO DOSTĘPU
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” to czasopismo o otwartym dostępie, a cała jego zawartość jest dostępna bezpłatnie dla użytkowników i instytucji na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCommons (CC BY-NC-ND 4.0). Użytkownicy/ki mogą czytać, pobierać, wykonywać kopie, rozpowszechniać, drukować, wyszukiwać lub linkować do pełnych tekstów artykułów w tym czasopiśmie bez uprzedniej zgody wydawcy lub autora/ki pod warunkiem podania źródła dostępu i autorstwa danej publikacji. Jest to zgodne z definicją otwartego dostępu BOAI (http://www.soros.org/openaccess).
Bibliografia
Abramowska J., Bajeczka – absurd i konwencja, „Sztuka dla Dziecka” 1988, nr 1.
Bataille G., Literatura a zło, tłum. M. Wdzyńska-Walicka, Kraków 1992.
Brückner A., Mitologia słowiańska, Fundacja Nowoczesna Polska – Wolne Lektury, wyd. 2014.
Cieślikowski J., Literatura osobna, wybór R. Waksmund, Warszawa 1985.
Gadamer H.G., Sztuka i naśladownictwo, [w:] tegoż, Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane, tłum. M. Łukasiewicz, Warszawa 2000.
Huizinga J., Homo ludens. Zabawa jako źródła kultury, tłum. M. Kurecka, W. Wirpsza, Warszawa 2011.
Janion M., Wiersz sieroce Lenartowicza, „Pamiętnik Literacki” 1972, z. 4.
Moszyński K., Kultura ludowa Słowian, t. II, Warszawa 1967.
Papuzińska J., Dziecięce spotkania z literaturą, Warszawa 2007.
Papuzińska J., Dziecko w świecie emocji literackich, Warszawa 1996.
Tomczyk I., Miron Białoszewski filmowcem?, [w:] Widziane, czytane, oglądane – oblicza Obcego, pod red. P. Cieliczki i P. Kucińskiego, t. 2, Warszawa 2008.
Tuwim J., W oparach absurdu, [w:] tegoż, Dzieła, t. V, Pisma prozą, Warszawa 1964.
Wcielenia Jerzego Ficowskiego według recenzji, szkiców i rozmów z lat 1956–2007, oprac. P. Sommer, Sejny 2010.
Zarys historii Europy. Grecja klasyczna 500–323 p.n.e., pod red. R. Osborne’a, tłum. B. Mierzejewska, Warszawa 2002.
Zeler B., Dostrzec człowieka… O szkolnej interpretacji tekstu literackiego, [w:] Kompetencje szkolnego polonisty. Szkice i artykuły z metodyki z lat 1994–1996, cz. 2, pod red. B. Chrząstowskiej, Warszawa 1997.